Lawaai en huizenjacht

Voor het eerst laat ik me overhalen om naar een voetbalwedstrijd op televisie te gaan kijken. Het is een echt mannen gebeuren, maar ik zit toch meestal tussen mannen. Er is een nieuwe bar valkbij waar Afonso en wat vrienden van hem elkaar regelmatig ontmoeten. De bar is een soort lege hal met tafels en stoelen. Het galmt er verschrikkelijk. Voorin staat een flinke televisie. Wanneer we aankomen blijkt dat ze de verkeerde wedstrijd aan hebben staan, iedereen wil Portugal zien spelen behalve de eigenaar (over klantenservice gesproken). Maar dat is niet echt een probleem, naast de televisie staat namelijk ook nog een gettoblaster en die zendt de Portugese wedstrijd wel uit. Het geheel van electrische apparatuur wordt natuurlijk aangedreven door een generator. Hoe mensen er in slagen twee wedstrijden te volgen, een gesprek te voeren én grapjes uit te wisselen is mij een absoluut raadsel. Ik snap van één voetbalwedstrijd al niets.

Het valt me trouwens wel vaak op dat mensen makkelijk naar het nieuws op de radio kunnen luisteren en ondertussen ook nog een heel gesprek voeren. Meestal praat iedereen zo’n beetje door elkaar. Ik verlies dan toch al gauw de draad. Alles draait hier om mondelinge communicatie. Ik kan me nog herinneren dat ik er pas in Nederland achter kwam dat mijn ogen helemaal niet meer zo goed waren. Je hoeft hier nooit iets te lezen en alles wat je in Europa zou moeten lezen moet je hier dus horen.

Omdat er de laatste jaren zo goed als geen stroomvoorziening meer was hebben steeds meer mensen een generator gekocht. Geloof me, een zogezegde stille generator maakt nog een enorme hoop lawaai, zeker als hij onder je raam staat. De generatoren zijn ook vaak niet van al te beste kwalteit en knetteren en sputteren er dan ook maar wat op los. Bij onze zoektocht naar een huis moeten we ook hier wel rekening mee houden. De kans om in een generatorloze wijk terecht te komen is minimaal. Vooral Gill maakt zich hier zorgen over. Zij heeft tijdens het schrijven echt rust om zich heen nodig.

Hier bij Afonso thuis is ook nogal wat herrie. Naast de generator van de buren en die van hemzelf is er een 50-tal meter verderop een bar met knetterharde muziek. Als je hier op de veranda zit is het prima vol te houden, maar hoe mensen die daar binnen zitten niet helemaal gek worden begrijp ik alweer niet. Gelukkig houdt de muziek ronde 11.00 uur half 12 op zodat de nachtrust niet verstoord wordt. Afgelopen nacht echter had één of andere gek zo'n echte knetter Honda benzine generator aanstaan. Slapen was niet echt een optie. Ik heb geprobeerd een laken in mijn oor te proppen, zonder effect.

Op de één of andere manier vinden mensen lawaai geen probleem. Het zal je hier niet gauw overkomen dat iemand klaagt over burenlawaai en dat betekend echt niet dat men rekening houdt met elkaar. Overal hoor je pratende en roepende mensen met daardoorheen spelende, gillende en hardrennende kinderen. Ik ben elke ochtend weer verbaasd dat in Afonso's huis elke ochtend 4 mensen opstaan, zich wassen, ontbijten en zich klaarmaken om naar school cq werk te gaan zonder dat ik het hoor. Heel erg on-Afrikaans, maar wel prettig natuurlijk. Sowieso is het een aparte ervaring om een tijdje deel uit te maken van zijn gezin. We kennen elkaar al bijna 20 jaar, maar iedereen heeft toch weer een eigen leven waarvan je vaak niets weet. Er heerst veel discipline in huis, en dat betreft allerlei zaken: het sluiten van deuren tegen muggen, het drooghouden van de badkamer tegen uitglijden, het huis wordt zo'n twee keer per dag helemaal gedweild (het huis staat aan de straatkant – een zandweg – waarover erg veel openbaar vervoer rijdt dat grote stofwolken achterlaat). De kinderen hebben elk hun huistaken te vervullen en daarnaast maken ze hun huiswerk (Adainka wat meer dan Fabio). Ze gaan naar een privé school en dat merk je ook wel aan wat ze leren.

Sinds een paar dagen is er weer een beetje maan zichtbaar. Hoe meer maan, hoe meer lawaai want dan kan je langer buiten zitten en kletsen. Omdat er weinig vertier is, en als het er wel is kunnen de meeste mensen het toch niet betalen, is samen zitten kletsen dé manier om de lange donkere avonden door te komen. Men zit voor het huis, samen met buren of vrienden en praat over het leven, politiek of voetbal, vertelt grappen en maakt ruzie. Er wordt heel wat afgegroet: “Boa noite”, “hoe gaat het met je? En met de familie? Het werk, de kinderen....”. Hier, voor de deur, hoor je alle informatie die je nodig hebt. Wie is er ziek of dood, waar is er iets goedkoop op de kop te tikken, wat is de beste behandeling voor welke kwaal, welke genezer kan je helpen en waar kan je het best heen om hulp te vragen voor familie- of geldproblemen. Het geluid kabbelt maar door. Op het eind van de dag ben ik soms te moe om me op het Crioulo te concentreren en raak dan ook de draad kwijt. Ik spreek overdag Crioulo, Engels en Frans en dat blijkt gewoon vermoeiend te zijn ondanks het feit dat ik moeiteloos van de éne taal in de andere kan overgaan. Nederlands praat ik enkel nog met mijn computer.

Gill en ik hebben een huis gevonden dat ons wel bevalt maar we moeten toch een beter idee krijgen over de (on)rust. Gisteren hoorden we op de achtergrond het constante gedreun van een zware generator. De eigenaresse van het huis, een goede bekende van me, zegt dat het haar nooit is opgevallen, de overbuurman, een oud-bekende, beweert dat het ding 24 uur op 24 draait. Ik denk dat ik er snel aan zou wennen, het is niet echt naast de deur, maar Gill is bang dat het haar zo nodige rust zal verstoren. Het is niet eenvoudig om met twee personen een huis te vinden. We hebben elk onze eisen en wensen. Gelukkig voor ons staat er veel leeg. Toch hoop ik dat we iets gevonden hebben voordat Gill voor drie weken naar Engeland gaat waar ze de Kerstdagen zal doorbrengen. Ik kan moeilijk een beslissing voor ons beiden nemen als ze weg is. Over een aantal zaken zijn we het eens, andere zaken zijn belangrijker voor haar dan voor mij en omgekeerd.

Vandaag gaan we op stap met een echte makelaar, althans, een man die een kaartje (kopietje) heeft waarop staat dat hij in huizen handelt. Een kantoor heeft hij niet. Hij wil ons wel meenemen naar drie huizen. Het eerste huis is in een oude, door de Portugezen gebouwde, woonwijk (voor de kenners: Bairro Ajuda 2de fase). Meestal vind je hier twee huizen onder 1 kap. Dit is een heel huis dus ik ben wel benieuwd. De indeling van de huizen is vaak erg vreemd. Het doet me een beetje denken aan de Belgische koterieen, je begint met één kamer en als je gezin groter wordt, of er geld binnenkomt, bouw je er gewoon een kamer aan vast. Een beetje Nederlandse architect krijgt hier geheid een hartverzakking van. Ruimte doet er niet zo toe, een land zo groot als Nederland met 1,5 miljoen inwoners, dat moet toch wel kunnen. Desondanks is Bissau ondertussen toch al aardig volgebouwd. Het huis bevalt ons vrijwel meteen. Precies de zaken die niet klopten bij andere huizen zien er hier goed uit. Het is zowel licht als ruim en heeft een grote tuin/zitplaats achter. De wijk is erg rustig op het eerste gezicht en ook 's nachts is het niet moeilijk om hier te komen. We besluiten toch nog 1 huis te gaan bekijken. Dit is in Luanda, een beetje gemengde wijk met huizen van heel arm tot heel rijk. Het is een prachtig huis en heeft een volledig apart te bewonen annex. De prijs is jammer genoeg in verhouding hoewel er redelijk snel al wat af gaat. De bereikbaarheid is echter een stuk minder. Geen taxi chauffeur die er over denkt om deze wijk in te rijden, 's nachts al helemaal niet. Het is ook wel duidelijk dat het gros van de bewoners één of meer auto's voor de deur heeft staan.

We besluiten onder het gebruik van een lichte lunch, eindelijk eens een salade op de kop getikt, alle plussen en minnen naast elkaar te leggen. Met Afonso, onze steun en toeverlaat, gaan we nog één keer samen kijken, hij weet alles over wijken, het wel of niet aanwezig zijn van water en elektra of overlast van geluid of smerig rioolwater. Hij is enthousiast en kent de eigenaar die we volgens hem ook echt kunnen vertrouwen. Daar gaan we dan. Het wordt dus het huis in Bairro de Ajuda 2de fase. Eindelijk weer een eigen plek in Bissau na 8 jaar! Ik zal er niet altijd zijn, daar is het nog te vroeg voor, maar het is toch een stap in de goede richting. We vieren het met een Caipirinha, gevaarlijke cana/limoen/suiker/ijs drank waarvan we meteen besluiten er nooit meer dan één van te drinken.

Er moeten wat kleine verbeteringen aan het huis gedaan worden maar we hopen er toch snel in te kunnen. We besluiten ons niet aan te sluiten op het electrisch systeem omdat je daar niet op kan vertrouwen en willen een zonnepaneel laten installeren. Dat zal onze financieen een beetje uitputten, maar het voordeel is dat je weet wat je hebt en je nergens meer naar om moet kijken als het een keer geinstalleerd is. Wij willen vooral op onze laptops kunnen werken wanneer we dat willen en niet het risico lopen dat een hoge stroomstoot onze apparatuur opblaast.

Umaru (oud collega) nodigt Afonso, Gill en mij uit voor een feestje ter ere van de overwinning van de voetbalclub waar hij de president van is. Het feestje dat om een uur of 4 's middags zou beginnen begon eindelijk rond een uur of 9. Er was een enorm groot leegstaand huis afgehuurd, heel fijn galmend dus. Wij werden op een rijtje neergezet aan de VIP tafel naast de president. Uit twee enorme boxen kwam knetterharde muziek, in eerste instantie Rap en Hiphop, muziek die erg populair is bij jongeren. De teksten kan ik jammer genoeg niet helemaal volgen, meestal versta ik de refreinen wel. Die gaan over slecht functionerende regeringen, corrupte ambtenaren, zakkenvullende presidenten en het ontbreken van welke voorziening dan ook. Mijn rechteroor wordt langzaam maar zeker doof. Niemand lijkt er verder hinder van te ondervinden, er zit zelfs een meisje vlak naast de trillende box gezellig een gesprek te voeren met haar vriendin. We krijgen een berg pop-corn aangeboden en twee pilsjes. Iedereen drinkt verder niet-alcoholhoudende dranken, deze twee pilsjes zijn dan ook speciaal voor ons gehaald.

Rond middernacht begint het officiele gedeelte van de avond. De uitreiking van de diploma's voor bijzondere spelers en mensen die hard voor de club hebben gewerkt en, de uitreiking van linten voor de sponsors. Rond half 2 zitten we er nog steeds, het echte feestje moet nog altijd beginnen. Gill en ik beginnen langzaam maar zeker te knikkebollen, althans, zouden dat gedaan hebben als het lawaai ons niet had wakker gehouden. Als om twee uur het feest eindelijk begint en we als VIPs de dansvloer moeten inwijden, staan we zowat op onze benen te tollen. We verdwijnen zodra het netjes is en laten het aan de jeugd over om zich doof te laten maken.

Deze week zal vooral in het teken staan van inkopen doen van de basisuitrusting van ons huis, matrassen wat tafels en stoelen, een fornuis, waterreservoirs, potten en pannen etc. Ik vraag “mijn Linda” om ons te helpen bij de inkopen. Zij krijgt een veel betere prijs dan wij en we moeten een beetje op de kleintjes letten. “Mijn Linda” is de vrouw die al de jaren dat ik hier gewoond heb voor mij gewerkt heeft, ze is een soort familie geworden met de jaren en staat me wat het huishouden betreft, maar ook met andere zaken, met raad en daad bij. Ik ben blij haar weer dicht bij me te hebben.

De laatste voorbereidingen voor de komende gasten worden ook deze week getroffen. Het bevestigen van de reservering, het maken van definitieve afspraken, het onderhoud van de auto's etc. Alles verloopt volgens de planning. Het land is rustig, ook de Casamance is rustig gebleven. Het gerucht gaat wel dat Malam Bacai Sanha, de president, in Dakar, ernstig ziek in het hospitaal is opgenomen. Officieel is hier niets over bekend. Het is toch altijd handig om hier en daar een minister, een “deputado” of iemand van het leger in je vriendenkring te hebben. Je hoort dan wel eens wat.

Lieve

Lieve Jacques
ljacques@xs4all.nl
---------------------------------
Binobai Bissau
www.binobaibissau.nl
binobai.bissau@gmail.com
Tel: + 245 676 73 62