De dagelijkse gang van zaken

Precies een maand geleden vertrok ik uit Nederland. De tijd gaat snel, om maar eens een nietszeggende opmerking te gebruiken. Ondanks alles ben ik redelijk druk geweest. Jammer genoeg blijft mijn leegstaande etage in Nederland erg op mijn budget drukken. Met de investeringen in mijn woonst hier zijn het financieel geen swingende tijden. Maar goed, als je financiele zekerheid wil moet je gewoon blijven waar je bent en niet banen opzeggen en naar vreemde landen reizen.

Sinds een paar dagen kamperen we in ons nieuw gehuurde huis. De zoektocht naar een plek die zowel Gill als mij beviel was niet zo eenvoudig. Gelukkig is er erg veel leegstand in de stad, de prijzen dalen dan en je kan wat voorwaarden stellen. Bijna overal moet je 6 maanden (andere huizen 12 maanden) huur op tafel leggen. Dit geld wordt meestal gebruikt om verbeteringen aan te brengen en een pot verf tegen de buitenkant te gooien.

Van het mooiste huis moesten we jammer genoeg afzien vanwege de ligging. Met mijn auto was er nog wel te komen, maar om daar 's avonds laat heen te wandelen zou toch wel een hele onderneming geweest zijn. Het was een prachtig, spliksplinternieuw, huis met uizicht op de bolanhas (rijstvelden). Naast de bereikbaarheid vonden we ook het ontbreken van water in de buurt een probleem. Er zou nog een put in de tuin gegraven worden, maar dat vonden we eigenlijk niet voldoende.

Het eerste huis dat ons beviel had weer een ander probleem. Voor de deur liep een open riool waar zo'n enorme stank uit kwam dat het niet te harden was. Dit was eigenlijk ook, maar dan in mindere mate, het probleem bij het daaropvolgende huis. Dan was er nog een veel te donker huis en een te duur huis en toen was er dit huis. Ruim, licht, rustig, grote tuin, prima ligging.

Aan de rechterkant woont een kapster. Als ze klanten heeft zet ze een verschrikkelijk knetterende benzine-generator aan. We moeten haar vragen de generator aan de andere kant van het huis neer te zetten, daar heeft ze nl. geen buren. Verder zijn er geen generatoren in de buurt en dat is toch wel erg uitzonderlijk.

Toen ik vannacht (erg) laat thuiskwam bleek er ineens een auto in mijn erg grote, met twee enorme hangsloten afgesloten, garage te staan!!?? Deze was van de buren aan de linkerkant die dachten dat we weg waren en maar zo vrij waren geweest de reservesleutel te gebruiken om hun auto er neer te zetten. Zo leer je natuurlijk wel je buren kennen.
Ondanks het feit dat Bissau één van de veiligste steden van de kust is, is het niet aan te raden een auto onbewaakt buiten te laten staan.

Ondertussen hebben we elk een matras gekocht, daarnaast hebben we samen geinvesteerd in een driepits gasfornuisje, twee grote watercontainers, kopjes, borden en bestek en een grote, hardhouten tafel met 6 stoelen. De rest van het huis is leeg! Maar wat heeft een mens meer nodig. We kunnen eten, werken en slapen en de rest van de dagen brengen we door in het internet café en op het festival van de CPLP dat al ruim een week aan de gang is. Een festival met heel veel muziek en heel veel eten en drank.

Het grote wachten is op de technieker die met ons aan de tafel gaat zitten om te praten over de installatie van een zonnepaneel. We willen geen aansluiting op het elektriciteitsnet omdat dat alleen maar problemen oplevert. Misschien kan dit binnen een paar jaar wel, maar voorlopig is er zo weinig stroom dat het alleen maar ergerlijk is als de stroom steeds uitvalt als je denkt te kunnen werken (en de maandelijkse aansluitingskosten moet betalen voor spaarzame uurtjes stroom). Dit zonnepaneel wordt onze grootste investering voorlopig. We moeten allebei op onze laptops kunnen werken en verder gewoon in elke kamer een lampje hebben en een ventilator of twee tegen de tijd dat het warmer wordt.

Over warm gesproken, of beter, koude, toch even vertellen dat ik vannacht geslapen heb met een pyama broek, een T-schirt, een vest met lange mouwen, een paar wintersokken en een laken over me heen. En toen had ik het nog koud. Vorig jaar hadden we deze temperaturen in januari. Dit jaar dus een stuk vroeger. 's Avonds heb je echt wel een truitje nodig. Dit kan natuurlijk weer elke dag omslaan. Ik heb geen idee hoe warm of koud het echt is, maar ik denk dat het 's nachts echt wel tot een graad of 15 daalt.

Plannen maken in dit land is niet altijd eenvoudig. Nog voor ik goed en wel uit bed was vanochtend lag mijn plan voor vandaag alweer in het water. De zonnepaneelman blijft ons aan het lijntje houden (Gill is ondertussen vertrokken voor haar Kerstvakantie in Wales) waardoor ik niet echt weg kan. Vandaag zou ik de auto, die volgende week verhuurd is, een laatste controle willen laten ondergaan en klaar laten maken voor de reis. Er zijn ook nog wat spullen die op de markt gekocht moeten worden. Gelukkig heb ik mijn laptop gisteren op kunnen laden en kan ik al wachtend toch wat doen. Linda zou vandaag de was doen maar er is geen water. We zijn er nog niet helemaal uit hoe de watersituatie hier is, meestal is er 's ochtends water.

Al ruimschoots een week ga ik elke avond naar het CPLP festival. Het programma is steeds weer een verassing en jammer genoeg niet altijd een prettige. Eergisteren werd beloofd dat er gisteren grote namen op zouden treden, toch waren het vooral jongeren met een play-back nummer. Toch heb ik ondertussen alweer wat bekende groepen gezien. Natuurlijk als eerste Super Mama Djombo, voor de kenners zeker geen onbekende naam, daarnaast Manecas da Costa, Kaba Mané, Ramiro Naka, Iva en Ichi, Bonga (Angola), Justino Delgado, Fernando Fafé etc. Tussen de muzikanten die speciaal uit Portugal gekomen zijn zitten natuurlijk ook oude bekenden en vrienden. Voor het eerst sinds 1997 is Sanha weer in Guinee, mijn favoriete bassist. De drummer, Tony Bat drumt de sterren van de hemel. Ook hij is al jaren niet meer hier geweest. Juca Delgado, de all-round muzikant speelt piano voor alle bands. Ik hoop met dit stukje in elk geval een aantal oude Bissau rotten jaloers gemaakt te hebben. Het is trouwens voor het eerst dat ik hier een echt professioneel podium zie. Dat de elektriciteit regelmatig uitvalt moeten we er bij nemen.

Het festival draait eigenlijk niet om muziek maar is een soort trade fair. Dit deel is jammer genoeg erg slecht georganiseerd. Ik vond een standje met allerlei lokale olieproducten (palmolie, kokosolie, stukken zeep en zeep in poedervorm). Daarnaast wordt er wat artisanaat tentoongesteld en dat is het zo'n beetje. Jammer, het zou een kans zijn om lokale producten te promoten. MTN, de Zuid Afrikaanse mobiele telefoonmaatschappij maakt gretig gebruik van de reclame mogelijkheden. Orange, de tweede aanbieder doet het een stuk rustiger aan dit keer. Ik heb de indruk dat ze de strijd verloren hebben.

Ik probeer elke dag mijn mail te lezen. De ene dag ga ik naar Kaliste, een hotel/restaurant/terras waar je voor 2000CFA (3€) een hele dag wireless kan werken. Daarnaast maak ik er meteen gebruik van om mijn lap-top en mobiel op te laden. De andere dag kijk ik met mijn mobiele USB in de mail. Vlakbij ons huis is ook een cybercafé. Daar betaal je 750CFA per uur maar, daar kan ik niet op mijn eigen lap-top werken en dat heeft toch wel nadelen. Ik moet thuis nu wel steeds in de gaten houden hoeveel energie er nog in de accu zit. Hopelijk is dat probleem binnenkort opgelost.

Al jaren heb ik een stuk grond in Bissau. Door geknoei bij het gemeentehuis heeft iemand er een huis op gebouwd. Ze moeten me een nieuw stuk grond geven. Vorige week is dat in principe goedgekeurd en zou ik een stuk grond krijgen in de wijk Quelele. Ik heb misschien ook kans om grond te kopen in Cacheu (noord). Het is een erg mooi gebied en ligt aan het water. Ik ben erg benieuwd of dit lukt, het is zeker een goede investering. Zo word ik langzaam maar zeker grootgrondbezitter natuurlijk. Ik wil al lang in Buba, in het zuiden kopen, maar dat ligt wat moeilijker. De echte mooie stukken zijn ondertussen verkocht.

De eerste Nederlanders komen eind deze week aan. Ik moet alle afspraken opnieuw bevestigen en zorgen dat alles op rolletjes loopt. Lang leve de mobiele telefoon. Geen idee hoe ik dit een aantal jaren geregeld zou moeten hebben. Er is trouwens wel wat goed nieuws op de hotelmarkt. Er zijn in Bissau een paar mooie, betaalbare hotels bijgekomen. Ik hoop dat ze het hoofd boven water kunnen houden, zoveel mensen komen er nu ook weer niet en de mensen die voor werk komen geven toch de voorkeur aan de duurdere hotels die soms wireless hebben, maar in elk geval gegarandeerd stroom en water (dat is trouwens de hoofdreden dat ze zo duur zijn).

De politie is alweer begonnen met zeuren om geld voor de feestdagen “pidi festa”. Ik vind het wel wat vroeg want dit gaat door tot het eind van het jaar. Onlangs werd ik door een agent aangehouden. “Ik geef je een boete van 3 miljoen CFA” zei hij terwijl hij het bovenzakje van zijn hemd open hield en er in wees, “dat is voor de coffre de estado, de staatskas”. Ik hou wel van een beetje humor. Ondanks het feit dat ik best regelmatig wordt aangehouden is het zelden vervelend. Een grapje of even wat kletsen helpt bijna altijd. Het nadeel van slecht betaalde politie is dat ze zeer omkoopbaar zijn natuurlijk. Het gevolg is dat de helft van de auto's gewoon niet in orde is met papieren, maar veel erger, ook gewoon technisch niet in orde is. De hoeveelheid rook die hier door uitlaten de lucht in gestuurd wordt is niet te schatten. 's Avonds is het probleem vaak het ontbreken van voor en/of achterverlichting. De staat van remmen en andere belangrijke onderdelen wil je liever niet weten. De technische controle die je eens per jaar moet laten uitvoeren is best professioneel, maar het gros van de auto's laat die niet doen en betaalt bij controle door de politie gewoon een paar honderd CFAs.

Sinds ik hier ben heb ik amper nieuws gehoord en al helemaal geen krant gelezen. Zowel internationaal als nationaal nieuws gaan gewoon langs me heen. Toch wel vreemd eigenlijk om zo geisoleerd te zijn van de rest van de wereld. Hoewel er tegenwoordig niet echt meer een aktieve politiek is om het land af te schermen van de buitenwereld is het toch nog wel de realiteit. Deels komt het natuurlijk door het isolament van de taal. Alle omliggende landen zijn franstalig. Guineers hebben door de jaren heen geleerd om vooral naar binnen te kijken ipv over de grens. Ze hebben niet echt in de gaten dat ze erg achterblijven bij andere landen in de regio. Er wordt wel veel geklaagd over niet functionerende zaken, maar men realiseert zich zelden dat het echt Guinese problemen zijn.

Wat mij altijd blijft verbazen is het feit dat ondanks het vrijwel ontbreken van een staat, de zaken toch redelijk blijven lopen. De bevolking heeft een soort ingebouwde discipline en een sociale controle. Je realiseert je pas hier waarom je in Europa belasting betaald. Alleen nog maar het ophalen van vuilnis bijvoorbeeld, of het onderhouden van straten en wegen, zaken die de bevolking niet echt zelf kan doen, ontbreekt hier echt. Hier en daar staat wel een vuilcontainer, maar die worden dan weer zo zelden leeggemaakt dat ze eindigen in een berg troep waaronder de container nog met moeite terug te vinden is. De afgelopen dagen zijn er heel wat gaten in de Bissause straten opgelapt. Echt repareren kan je het niet noemen, maar het scheelt wel.

Aanstaand weekend ga ik naar Sao Domingos waar een festival voor traditionele muziek georganiseerd wordt door AD (één van de grotere ONGs). Ik ben erg benieuwd en hoop wat foto´s te kunnen maken hoewel ik daar niet zo sterk in ben. Vanmiddag lunch met Manon (Nederlandse studente uit Wageningen), eindelijk weer eens Nederlans praten, dat geldt voor ons beiden.

Als extraatje hierbij een artikel van Gill in de Independent, het is van begin dit jaar. http://www.independent.co.uk/travel/africa/trail-of-the-unexpected-wild-in-west-africa-1644455.html

Lieve
Binobai Bissau
www.binobaibissau.nl
binobai.bissau@gmail.com
Tel: + 245 676 73 62